Huyết áp cao khi mang thai

Huyết áp là gì?

Huyết áp là lực đẩy máu vào thành mạch máu gọi là động mạch. Các động mạch đưa máu từ tim đến phổi, nơi máu lấy oxy và sau đó di chuyển đến các cơ quan và mô của bạn. Các cơ quan và mô sử dụng oxy để cung cấp năng lượng cho các hoạt động của chúng. Các mạch máu gọi là tĩnh mạch đưa máu về tim.

Huyết áp cao khi mang thai là một vấn đề y tế phổ biến thường biến mất sau khi em bé chào đời. Trong một số trường hợp, triệu chứng này có thể báo hiệu một tình trạng nghiêm trọng gọi là tiền sản giật.

Ý nghĩa của các con số huyết áp?

Chỉ số huyết áp có hai số cách nhau bằng dấu gạch chéo. Ví dụ: chỉ số huyết áp là 110/80 mm Hg được gọi là “110 trên 80”.

• Con số đầu tiên là áp lực lên thành động mạch khi tim co bóp để bơm máu. Đây được gọi là huyết áp tâm thu.
• Số thứ hai là áp lực lên thành động mạch khi tim thư giãn giữa các cơn co thắt. Đây được gọi là huyết áp tâm trương.

Các mức chỉ số của huyết áp:

• Bình thường: Dưới 120/80 mm Hg
• Tăng: Tâm thu từ 120 đến 129 mm Hg và tâm trương dưới 80 mm Hg
• Tăng huyết áp giai đoạn 1: Tâm thu từ 130 đến 139 mm Hg hoặc tâm trương từ 80 đến 89 mm Hg
• Tăng huyết áp giai đoạn 2: Tâm thu ít nhất 140 mm Hg hoặc tâm trương ít nhất 90 mm Hg

Tại sao huyết áp cao khi mang thai lại là vấn đề nghiêm trọng?

Huyết áp cao (còn gọi là tăng huyết áp) có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe bất cứ lúc nào trong cuộc sống. Huyết áp cao thường không gây ra triệu chứng. Khi mang thai, huyết áp cao nghiêm trọng hoặc không kiểm soát được có thể gây ra vấn đề cho mẹ bầu và thai nhi.

Khi phụ nữ mang thai, huyết áp được coi là cao nếu số trên từ 140 trở lên hoặc số dưới từ 90 trở lên.

Một số phụ nữ bị huyết áp cao trước khi mang thai. Những người khác phát triển nó lần đầu tiên trong thời kỳ mang thai.

Chứng rối loạn huyết áp cao nghiêm trọng được gọi là tiền sản giật cũng có thể xảy ra khi mang thai hoặc ngay sau khi sinh con.

Các loại huyết áp cao khi mang thai

Có 3 loại huyết áp cao khi mang thai:

• Tăng huyết áp mãn tính: Đây là khi bạn đã bị huyết áp cao trước khi mang thai. Tăng huyết áp mãn tính cũng đề cập đến khi huyết áp cao của bạn được chẩn đoán trong 20 tuần đầu của thai kỳ. Một số người bị tăng huyết áp mãn tính có thể bị tiền sản giật khi mang thai.
• Tăng huyết áp thai kỳ: Đây là tình trạng huyết áp cao được chẩn đoán sau 20 tuần mang thai.
• Tiền sản giật: đây là một tình trạng nghiêm trọng chỉ xảy ra khi mang thai. Ngoài huyết áp cao, biến chứng tiền sản giật còn có thể ảnh hưởng đến thận, gan, máu và não.

Tăng huyết áp mãn tính

Tăng huyết áp mãn tính là bệnh cao huyết áp mà phụ nữ mắc phải trước khi mang thai hoặc phát triển trong nửa đầu của thai kỳ (trước 20 tuần của thai kỳ). Nếu bạn đang dùng thuốc điều trị huyết áp trước khi mang thai – ngay cả khi huyết áp của bạn hiện ở mức bình thường – thì bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh tăng huyết áp mãn tính.

Ảnh hưởng của tăng huyết áp mãn tính

• Đối với phụ nữ mang thai: cơ thể mẹ bầu tạo ra nhiều máu hơn để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi. Nếu huyết áp tăng cao khi mang thai, nó có thể gây thêm căng thẳng cho tim và thận của thai phụ. Điều này có thể dẫn đến bệnh tim, bệnh thận và đột quỵ. Huyết áp cao khi mang thai còn làm tăng nguy cơ tiền sản giật, sinh non, nhau bong non và sinh mổ.
• Đối với thai nhi: Huyết áp cao có thể làm giảm lưu lượng máu đến nhau thai. Kết quả là thai nhi có thể không nhận đủ chất dinh dưỡng và oxy cần thiết để phát triển.

Điều trị tăng huyết áp mãn tính khi mang thai

Trong nửa đầu của thai kỳ, huyết áp thường giảm. Nếu huyết áp của bạn ở mức độ nhẹ, huyết áp của bạn có thể giữ nguyên như vậy hoặc thậm chí trở lại bình thường khi mang thai. Nhưng nếu huyết áp của bạn từ 140/90 mm Hg trở lên, bác sĩ sản phụ khoa có thể khuyên bạn nên bắt đầu hoặc tiếp tục dùng thuốc huyết áp trong thời kỳ mang thai.

Nếu tình trạng của mẹ bầu vẫn ổn định, thông thường nên sinh con trước ngày dự sinh từ 1 đến 3 tuần (khoảng 37 tuần đến 39 tuần của thai kỳ). Nếu mẹ bầu hoặc hoặc thai nhi phát triển các biến chứng, việc sinh nở thậm chí có thể cần thiết sớm hơn.

Trong trường hợp sau khi sinh, hiện tượng tăng huyết áp mãn tính vẫn xảy ra, mẹ bầu sẽ cần tiếp tục theo dõi huyết áp tại nhà trong 1 đến 2 tuần. Huyết áp thường tăng lên trong những tuần sau khi sinh con. Thai phụ có thể cần phải tiếp tục dùng thuốc hoặc có thể cần phải điều chỉnh liều lượng thuốc.

Nói chuyện với bác sĩ sản phụ khoa của bạn về các loại thuốc điều trị huyết áp an toàn nếu bạn dự định cho con bú. Đừng dừng bất kỳ loại thuốc nào mà không nói chuyện với bác sĩ sản khoa của bạn.

Tăng huyết áp thai kỳ

Bạn bị tăng huyết áp thai kỳ khi:

• Có huyết áp tâm thu từ 140 mm Hg trở lên và/hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mm Hg trở lên.
• Huyết áp cao lần đầu tiên xảy ra sau 20 tuần mang thai.
• Có huyết áp bình thường trước khi mang thai.

Hầu hết phụ nữ bị tăng huyết áp khi mang thai chỉ có huyết áp tăng nhẹ. Nhưng một số phụ nữ bị tăng huyết áp nặng (được định nghĩa là huyết áp tâm thu từ 160 mm Hg trở lên và/hoặc huyết áp tâm trương từ 110 mm Hg trở lên). Những phụ nữ này có nguy cơ bị biến chứng rất nghiêm trọng.

Tất cả phụ nữ bị tăng huyết áp thai kỳ đều được theo dõi thường xuyên (thường là hàng tuần) để phát hiện các dấu hiệu tiền sản giật và để đảm bảo rằng huyết áp của họ không tăng quá cao.

Mặc dù chứng tăng huyết áp thai kỳ thường biến mất sau khi sinh con nhưng nó có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh cao huyết áp trong tương lai. Nếu bạn bị tăng huyết áp khi mang thai, hãy ghi nhớ nguy cơ này khi bạn chăm sóc sức khỏe của mình. Ăn uống lành mạnh, giảm cân và tập thể dục thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa huyết áp cao trong tương lai.

Các yếu tố nguy cơ gây huyết áp cao khi mang thai

Bất cứ ai cũng có thể bị huyết áp cao khi mang thai, nhưng bạn có nguy cơ cao hơn nếu:

• Trước đây bạn đã bị tiền sản giật
• Người thân của bạn đã bị tiền sản giật
• Có một tình trạng bệnh lý như bệnh thận, tiểu đường hoặc tăng huyết áp mãn tính
• Mang thai khi lớn hơn 40 tuổi
• Bị béo phì
• Mang song thai hoặc đa thai

Ảnh hưởng của huyết áp cao khi mang thai tới thai nhi

Huyết áp cao khi mang thai có thể ngăn cản máu chảy đến nhau thai . Vì em bé không nhận đủ chất dinh dưỡng hoặc oxy nên huyết áp cao không được điều trị có thể khiến chúng có nguy cơ cao mắc các biến chứng như:

• sinh nhẹ cân
• sinh non
• nhau bong non
• thai lưu

Vì lý do này, điều quan trọng là bệnh cao huyết áp phải được phát hiện sớm và điều trị.

Ảnh hưởng của huyết áp cao khi mang thai tới mẹ bầu

Huyết áp cao khi mang thai làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ.

Nếu bạn bị huyết áp cao khi mang thai, bạn sẽ có nhiều khả năng gặp vấn đề về huyết áp cao và bệnh tim trong cuộc sống sau này.

Huyết áp cao khi mang thai được điều trị như thế nào?

Bác sĩ hoặc nữ hộ sinh sẽ kiểm tra huyết áp của bạn thường xuyên. Nếu bạn bị huyết áp cao, điều quan trọng là:

• từ bỏ hút thuốc
• ăn một chế độ ăn uống lành mạnh
• luyện tập thể dục đều đặn
• duy trì cân nặng khỏe mạnh

Nếu bạn đã dùng thuốc thường xuyên để kiểm soát huyết áp, điều quan trọng là phải nói chuyện với bác sĩ về những loại thuốc nào an toàn khi dùng trong thai kỳ.

Có những loại thuốc bác sĩ có thể kê toa cho bệnh tiền sản giật. Cả bạn và con bạn cũng sẽ cần được theo dõi chặt chẽ. Hãy nhớ rằng tiền sản giật có thể trở nên tồi tệ hơn rất nhanh. Nếu điều này xảy ra, bạn có thể phải đến bệnh viện hoặc sinh con sớm.

Câu hỏi thường gặp

Huyết áp cao ảnh hưởng đến quá trình chuyển dạ và sinh nở như thế nào?

Nếu bạn bị huyết áp cao, cả bạn và em bé sẽ được theo dõi chặt chẽ trong suốt thai kỳ. Trong quá trình chuyển dạ, nhịp tim của em bé sẽ được theo dõi liên tục. Bạn có thể được truyền dịch tĩnh mạch để cung cấp chất lỏng và thuốc. Nếu tình trạng của bạn có vẻ xấu đi trong quá trình chuyển dạ, bạn có thể cần phải sinh mổ khẩn cấp.

Nếu bạn bị tiền sản giật, bác sĩ có thể khuyên bạn nên sinh con tại một bệnh viện phụ sản lớn để bạn và con bạn có thể được chăm sóc chuyên môn nếu bạn cần. Điều này có thể có nghĩa là em bé được sinh ra sớm hoặc nhỏ hơn dự kiến.

Liệu huyết áp của mẹ bầu có ở mức cao sau khi sinh không?

Huyết áp cao khi mang thai thường biến mất sau khi em bé chào đời. Tuy nhiên, vẫn có thể có một số biến chứng trong vài ngày đầu sau khi sinh. Bạn sẽ cần được theo dõi cẩn thận trong vài tuần. Nếu bạn bị huyết áp cao do một tình trạng khác (tăng huyết áp mãn tính), bạn sẽ cần gặp bác sĩ để đảm bảo huyết áp của bạn trở lại mức an toàn.

Có ảnh hưởng gì đến việc mang thai sau này không?

Bị huyết áp cao khi mang thai không nhất thiết có nghĩa là bạn sẽ bị huyết áp cao trong những lần mang thai sau. Tuy nhiên, nguy cơ của bạn sẽ tăng lên, đặc biệt nếu bạn mắc các bệnh lý như tăng huyết áp, bệnh thận, tiểu đường hoặc bệnh lupus ban đỏ.