Tổng quan ung thư dạ dày

Ung thư dạ dày là gì?

Với bệnh ung thư dạ dày – còn gọi là ung thư dạ dày – các tế bào ung thư phát triển ngoài tầm kiểm soát trong dạ dày của bạn. Ung thư có thể hình thành bất cứ nơi nào trong dạ dày của bạn.

Ở Mỹ, hầu hết các trường hợp ung thư dạ dày đều liên quan đến sự phát triển tế bào bất thường ở nơi dạ dày gặp thực quản (ngã ba dạ dày thực quản). Ở các quốc gia khác, nơi ung thư dạ dày phổ biến hơn, ung thư thường hình thành ở phần chính của dạ dày.

Khoảng 95% trường hợp ung thư dạ dày bắt đầu từ niêm mạc dạ dày và tiến triển chậm. Nếu không được điều trị, nó có thể hình thành một khối (khối u) và phát triển sâu hơn vào thành dạ dày của bạn. Khối u có thể lan đến các cơ quan lân cận như gan và tuyến tụy của bạn.

Ung thư dạ dày ảnh hưởng đến ai?

Bất cứ ai cũng có thể bị ung thư dạ dày, nhưng một số yếu tố nhân khẩu học nhất định có thể làm tăng nguy cơ của bạn. Bạn có nhiều khả năng bị ung thư dạ dày nếu:

• Bạn từ 65 tuổi trở lên.
• Nam giới.
• Nguồn gốc dân tộc của bạn là Đông Á, Nam hoặc Trung Mỹ hoặc Đông Âu.

Ung thư dạ dày phổ biến như thế nào?

Ung thư dạ dày là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất trên toàn thế giới nhưng ít gặp hơn ở Hoa Kỳ. Chỉ có khoảng 1,5% số ca ung thư dạ dày được chẩn đoán mỗi năm ở Hoa Kỳ, nơi số ca mắc bệnh đã giảm đều đặn trong 10 năm qua.

Theo thống kê của ngành y tế, trung bình mỗi năm, Việt Nam có khoảng hơn 17.000 ca mắc mới và hơn 15.000 trường hợp tử vong vì ung thư dạ dày. Loại ung thư này gặp ở nam giới cao hơn nữ. Cụ thể, tỷ lệ mắc ung thư dạ dày trên 100.000 dân ở nam giới là 12, trong khi ở nữ là 9.

Triệu chứng của ung thư dạ dày

Ung thư dạ dày thường không gây ra triệu chứng trong giai đoạn đầu. Ngay cả những dấu hiệu ban đầu phổ biến nhất của ung thư dạ dày – thường là giảm cân và đau dạ dày không rõ nguyên nhân – thường không xuất hiện cho đến khi ung thư tiến triển hơn.

Các triệu chứng của ung thư dạ dày bao gồm:

• Ăn mất ngon.
• Khó nuốt.
• Mệt mỏi.
• Buồn nôn và ói mửa.
• Giảm cân không giải thích được.
• Ợ nóng và khó tiêu.
• Đi ngoài phân đen hoặc nôn ra máu.
• Cảm thấy chướng bụng hoặc đầy hơi sau khi ăn.
• Đau dạ dày, thường ở phía trên rốn.
• Cảm thấy no ngay cả sau khi ăn một bữa ăn nhỏ hoặc bữa ăn nhẹ.

Nhiều triệu chứng trong số này cũng phổ biến ở các tình trạng khác. Hãy đến gặp bác sĩ để kiểm tra xem các triệu chứng của bạn có phải là dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày hay một bệnh khác hay không.

Bạn có thể cảm thấy một khối u trong dạ dày của bạn?

Bác sĩ có thể cảm nhận được khối u trong dạ dày của bạn khi khám sức khỏe tùy thuộc vào mức độ tiến triển của bệnh ung thư.

Tuy nhiên, thường xuyên hơn, các triệu chứng liên quan đến việc nhận biết cảm giác trong dạ dày của bạn. Dạ dày của bạn có thể thường xuyên cảm thấy sưng, đầy hoặc đau. Cơn đau có thể bắt đầu nhẹ và sau đó trở nên dữ dội hơn khi bệnh tiến triển.

Nguyên nhân gây ung thư dạ dày

Ung thư dạ dày hình thành khi có đột biến gen (thay đổi) trong ADN của tế bào dạ dày. ADN là mã cho tế bào biết khi nào phát triển và khi nào chết. Do đột biến, các tế bào phát triển nhanh chóng và cuối cùng hình thành khối u thay vì chết. Các tế bào ung thư lấn át các tế bào khỏe mạnh và có thể lan sang các bộ phận khác trên cơ thể bạn (di căn).

Các nhà nghiên cứu không biết nguyên nhân gây ra đột biến. Tuy nhiên, một số yếu tố nhất định dường như làm tăng khả năng phát triển ung thư dạ dày, bao gồm:

• Tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư dạ dày.
• Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori).
• Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
• Viêm dạ dày.
• Nhiễm virus Epstein-Barr.
• Tiền sử loét dạ dày hoặc polyp dạ dày.
• Chế độ ăn nhiều chất béo, mặn, hun khói hoặc ngâm chua.
• Một chế độ ăn kiêng không bao gồm nhiều trái cây và rau quả.
• Thường xuyên tiếp xúc với các chất như than đá, kim loại và cao su.
• Hút thuốc, vaping hoặc nhai thuốc lá.
• Uống quá nhiều rượu.
• Béo phì.
• Viêm teo dạ dày tự miễn.

Một số tình trạng di truyền có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư dạ dày, bao gồm:

• Hội chứng Lynch.
• Hội chứng Peutz-Jeghers.
• Hội chứng Li-Fraumeni.
• Bệnh polyp tuyến gia đình.
• Ung thư dạ dày lan tỏa di truyền.
• Suy giảm miễn dịch biến đổi phổ biến (CVID).

Ung thư dạ dày phổ biến hơn ở những người có nhóm máu A, mặc dù các nhà nghiên cứu không chắc chắn tại sao.

Chẩn đoán ung thư dạ dày

Bác sĩ sẽ xem xét bệnh sử của bạn, hỏi về các triệu chứng của bạn và thực hiện kiểm tra thể chất có thể liên quan đến việc cảm nhận khối lượng trong dạ dày của bạn. Họ có thể yêu cầu một số xét nghiệm để chẩn đoán và xác định giai đoạn ung thư dạ dày.

Giai đoạn cho phép bác sĩ đánh giá mức độ ung thư đã lan rộng. Với bệnh ung thư dạ dày, giai đoạn nằm trong khoảng từ 0 (không) đến IV (bốn). Giai đoạn 0 có nghĩa là ung thư chưa lan ra ngoài niêm mạc dạ dày của bạn. Giai đoạn IV có nghĩa là nó đã lan sang các cơ quan khác.

• Nội soi trên thường được sử dụng để chẩn đoán ung thư dạ dày. Trong quá trình thực hiện, kỹ thuật viên sẽ đưa một ống mỏng có gắn camera nhỏ ở đầu (ống nội soi) vào miệng bạn cho đến khi chạm tới dạ dày của bạn. Các dụng cụ phẫu thuật nhỏ có thể đi qua ống nội soi, cho phép bác sĩ lấy mẫu mô (sinh thiết). Mẫu này có thể được kiểm tra trong phòng thí nghiệm để tìm tế bào ung thư.
• Siêu âm nội soi là một loại nội soi đặc biệt có thể giúp xác định giai đoạn ung thư. Ống nội soi được sử dụng có gắn đầu dò siêu âm ở đầu ống, có thể chụp ảnh dạ dày của bạn. Nó có thể cho thấy liệu ung thư có lây lan từ niêm mạc dạ dày đến thành dạ dày hay không.
• Các xét nghiệm X-quang, bao gồm chụp CT, nuốt bari và MRI, có thể giúp xác định các khối u và các bất thường khác có thể liên quan đến ung thư. Trong quá trình nuốt bari, bạn sẽ uống một chất làm cho niêm mạc dạ dày của bạn hiện rõ hơn trên tia X. Chụp PET có thể cho biết liệu ung thư có lan rộng khắp cơ thể bạn hay không.
• Xét nghiệm máu có thể cung cấp thông tin về cách các cơ quan của bạn hoạt động. Chức năng cơ quan kém có thể cho thấy ung thư đã lan đến cơ quan đó.
• Nội soi ổ bụng là một loại phẫu thuật cho phép bác sĩ đánh giá sự lây lan của ung thư khi các phương pháp ít xâm lấn hơn, như hình ảnh, chưa cung cấp đủ thông tin. Trong quá trình nội soi, bác sĩ sẽ chèn một camera nhỏ vào những vết cắt nhỏ trên bụng của bạn để họ có thể nhìn trực tiếp các cơ quan của bạn.

Điều trị ung thư dạ dày

Ung thư dạ dày có thể được chữa khỏi nếu ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, thông thường chẩn đoán sẽ xảy ra ở giai đoạn sau khi các triệu chứng bắt đầu. Hãy hỏi nhà cung cấp của bạn về các yếu tố đóng vai trò trong kết quả điều trị của bạn.

Việc điều trị phụ thuộc vào mức độ lan rộng của bệnh ung thư, sức khỏe và sở thích điều trị của bạn. Nó thường liên quan đến một nhóm chăm sóc bao gồm nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc chính của bạn, một chuyên gia về ung thư (bác sĩ ung thư) và một chuyên gia về tiêu hóa (bác sĩ tiêu hóa). Họ có thể tư vấn cho bạn về các lựa chọn điều trị.

Phương pháp phẫu thuật

Tùy thuộc vào mức độ lan rộng của ung thư, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để loại bỏ các tế bào tiền ung thư, khối u hoặc toàn bộ hoặc một phần dạ dày của bạn.

• Nội soi trên: Ở giai đoạn đầu, khi ung thư chỉ giới hạn ở lớp bề mặt (trên cùng) của dạ dày, ung thư có thể được loại bỏ thông qua nội soi trên. Trong thủ tục này (bóc tách dưới niêm mạc qua nội soi hoặc cắt bỏ niêm mạc qua nội soi), bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa sẽ cắt khối u khỏi thành dạ dày của bạn và loại bỏ nó qua miệng.
• Cắt dạ dày: Khi khối u lan ra ngoài các lớp bề mặt của dạ dày, bạn sẽ cần phẫu thuật để cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần dạ dày. Cắt dạ dày một phần sẽ loại bỏ phần dạ dày bị ảnh hưởng bởi ung thư. Cắt dạ dày toàn bộ sẽ loại bỏ toàn bộ dạ dày của bạn. Bác sĩ sẽ kết nối thực quản với ruột non của bạn để bạn vẫn có thể ăn sau khi cắt toàn bộ dạ dày.

Phương pháp điều trị khác

Các phương pháp điều trị bổ sung tấn công trực tiếp vào các tế bào ung thư.

• Hóa trị sử dụng thuốc để thu nhỏ tế bào ung thư, giúp loại bỏ chúng dễ dàng hơn trước khi phẫu thuật. Hóa trị cũng có thể tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật. Nó thường được sử dụng kết hợp với bức xạ. Hóa trị cũng có thể được sử dụng cùng với liệu pháp điều trị bằng thuốc nhắm mục tiêu.
• Xạ trị sử dụng các chùm năng lượng có mục tiêu như tia X để tiêu diệt các tế bào ung thư. Xạ trị đơn thuần không hiệu quả trong điều trị ung thư dạ dày nhưng nó có thể được sử dụng cùng với hóa trị trước và sau phẫu thuật. Bức xạ cũng có thể giúp giảm triệu chứng.
• Liệu pháp điều trị bằng thuốc nhắm mục tiêu nhắm vào điểm yếu của tế bào ung thư, khiến chúng chết. Nó thường được sử dụng cùng với hóa trị trong trường hợp ung thư tái phát (trở lại) hoặc ở giai đoạn tiến triển.
• Liệu pháp miễn dịch giúp hệ thống miễn dịch của bạn xác định và tiêu diệt các tế bào ung thư khó phát hiện. Nó được sử dụng phổ biến nhất trong bệnh ung thư tái phát hoặc tiến triển.
• Chăm sóc giảm nhẹ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn khi là người được chẩn đoán ung thư. Chăm sóc giảm nhẹ là chăm sóc y tế chuyên biệt có thể bao gồm bác sĩ, y tá và các chuyên gia khác có thể giúp giảm triệu chứng. Họ cũng có thể cung cấp hỗ trợ bổ sung để bổ sung cho dịch vụ chăm sóc mà bạn nhận được từ các nhà cung cấp thường xuyên của mình. Bạn có thể nhận được chăm sóc giảm nhẹ cùng với các phương pháp điều trị khác.

Triển vọng của điều trị bệnh ung thư dạ dày phụ thuộc vào giai đoạn ung thư. Những người ở giai đoạn đầu của bệnh ung thư dạ dày có tiên lượng tốt hơn nhiều so với những người ở giai đoạn sau. Tỷ lệ sống sót sau 5 năm đối với bệnh ung thư dạ dày có thể lên tới 70% (đối với trường hợp lây lan nhẹ) hoặc thấp tới 6% (đối với trường hợp lây lan nặng).

Phòng ngừa ung thư dạ dày

Bạn không thể ngăn ngừa ung thư dạ dày, nhưng bạn có thể giảm nguy cơ nếu:

• Điều trị nhiễm H. pylori nếu kết quả xét nghiệm dương tính. Nhiễm H. pylori là một yếu tố nguy cơ đáng kể phát triển ung thư dạ dày.
• Điều trị kịp thời các vết loét, viêm dạ dày và các bệnh về dạ dày khác. Tình trạng dạ dày không được điều trị, đặc biệt là những bệnh do vi khuẩn H. pylori gây ra, sẽ làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày.
• Ăn uống lành mạnh. Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh có nhiều trái cây và rau quả, ít muối và thịt đỏ có thể làm giảm nguy cơ ung thư dạ dày. Thực phẩm giàu vitamin C, beta-carotene và carotenoids, chẳng hạn như trái cây họ cam quýt, rau xanh và cà rốt, là nguồn cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng.
• Tránh hút thuốc và sử dụng các sản phẩm thuốc lá. Sử dụng thuốc lá làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày và nhiều bệnh ung thư khác.
• Duy trì cân nặng khỏe mạnh. Những gì được coi là cân nặng khỏe mạnh sẽ khác nhau ở mỗi người. Tham vấn bác sĩ xem trọng lượng khỏe mạnh có ý nghĩa như thế nào đối với bạn.

*** Bài viết chỉ có giá trị tham khảo. Không thay thế chẩn đoán và điều trị của bác sĩ ***